اقتصاد دانش بنیان

بیت کوین یک سرخوشی غیرمنطقی است یا پاسخی به بحران ها؟

اگر دختر جري بريتو کمي بيشتر براي به دنيا آمدن منتظر مانده بود، ممکن بود کاملا سرنوشت او عوض شود. در ماه نوامبر، همچنان که بريتو براي 23 ساعت در بيمارستان قدم مي زد و همسر او در اتاق زايمان به سر مي برد، او يک نام دوم براي فرزندش انتخاب کرد. «نوزاد ده هزاري دلاري» مدير اجرايي و موسس شرکت غيرانتفاعي کوين سنتر، بريتو، سال هاي زيادي براي تبليغ بيت کوين صرف کرده بود و معتقد بود که پول مجازي کريپتو (رمزنگاري شده) و فناوري حامي آن، به طور قابل توجهي اقتصاد ما را زير و رو مي کند و دنيايي را که در آن متولد شده ايم، از نو شکل مي دهد. حالا بريتو در آستانه تحقق روياي هميشگي خود بود. حتي وقتي که چند روز بعد از جشن شکرگزاري، همسرش دچار درد زايمان شده بود، بيت کوين در حال اوج گيري بود. در شروع سال ارزش آن 950 دلار بود، اما وقتي که بريتو در حال انتظار در بخش مادران بود ارزش آن از 9000 دلار هم بالاتر رفت. اين موضوع دليل نکته را که چرا تولد دخترش طول کشيده بود، توضيح مي داد که او در اين باره گفت: «اين بچه نمي خواهد در دنيايي که بيت کوين ده هزار دلار در آن قيمت ندارد، به دنيا بيايد.»
اما افسوس که در زمان تولد دختر بريتو در اولين ساعت 27 ماه نوامبر، والدين او نام ديگري را انتخاب کردند. اما شب بعد، بيت کوين رکورد ده هزار دلاري را شکست و در اولين ده روز زندگي فرزند او روي زمين، با دو برابر شدن ارزش به 20هزار دلار رسيد. در کل ارزش بيت کوين از ابتداي سال 2017، 20 برابر شده که از هر سرمايه گذاري معقولي بالاتر رفته است. براي وفاداران واقعي، افزايش ارزش، پاداش يک اعتماد قوي بود. بريتو در اين باره مي گويد: «هميشه براي من روشن بوده که اين فناوري عميقا مانند اينترنت است که هم انقلابي بوده و هم خواهد بود.» اما نوسانات بيت کوين همچنين نشان دهنده فاز بعدي انقلاب آن است. سرمايه گذاراني که کمتر آينده نگر هستند، به خاطر ترس از دست دادن چنين فرصت کميابي، با هجوم به اين ارز، باعث تلاطم در بازار شده اند. مارتين گارسيا، مدير اجرايي در شرکت مبادلاتي جنسس که تنها مبادله گر مجاز بيت کوين در امريکاست، مي گويد: «اگر بيت کوين موفق شود، فرصتي که من دارم، پسرم نخواهد داشت و قطعا فرزند او هيچ وقت چنين فرصتي را تجربه نخواهد کرد.» «به اعتقاد بعضي بيت کوين موفق است و کمي هم حوصله بر، اما راهي براي گردش پول در دنيا به حساب مي رود.» اگر «حوصله بر» باشد، در سال براي شما سود 1800 درصدي نمي سازد.
پيوستن به جريان اصلي اقتصاد
بيت کوين هيجان زيادي را قبلا ايجاد کرده بود. مدتي در سال 2013، قيمت آن 85 برابر شد، اما سال بعد پس از هک شدن Mt. Gox اعتماد بسياري از هواداران اوليه آن از بين رفت و ارزش آن سقوط کرد. تا اين که در سال 2017 بيت کوين نقطه عطفي را در محبوبيت عمومي رقم زد.
در ماه نوامبر، يکي از بزرگ ترين بورس هاي تبادل بيت کوين، کوين بيس، قرارداد 12 ميليون دلاري با مشتريان امضا کرد که باعث افزايش تعداد حساب هاي آن حتي از صرافي 46 ساله چارلز شوآب شد. در چند هفته، نرم افزار کوين بيس بيشترين نرم افزار دانلودشده اپل شد. در زمان نشر، بيت کوين به عنوان يک فانتزي پرشور چيزي در کل در حدود 300 ميليارد دلار به پول واقعي ارزش داشت. ملتم دميروس، مدير توسعه در گروه ارز ديجيتال (DCG)، مي گويد: «در حال عبور از بزرگ ترين فرصت سرمايه سازي قرن هستيم و مردم مي خواهند در آن شرکت کنند.» DCG دارايي هاي ارز رمزي را مديريت مي کند که شامل يک درصد از کل عرضه بيت کوين مي شود. اين موسسه همچنان در شرکت هاي نوپايي که بر روي بلاک چين ها (سابقه مشترک معاملات در شبکه ارز مجازي) کار مي کنند، سرمايه گذاري مي کند که ابزارهاي حسابداري هستند و از شبکه هاي کامپيوتري براي تامين دسته جمعي دفاتر کل معاملات مشترک و مورد اعتماد طرفين بدون وابستگي به هرگونه موسسه خارجي به عنوان واسطه، استفاده مي کنند. جذابيت اين فناوري به خاطر ناآرامي ژئوپوليتيکي بيشتر مي شود. از آغاز خود در سال 2009، بيت کوين از بي اعتمادي در حال وخامت موسسات درگير بحران مالي نهايت استفاده را برده است. و همچنان که ديدگاه هاي پوپوليستي در غرب گسترش يافته، تمايل به سمت ارز غيرمتمرکز خارج از کنترل دولت ها و بانک ها هم بيشتر شده است. بعد از راي دهي برگزيت (جدايي از اتحاديه اروپا) در بريتانيا در سال 2016، قيمت بيت کوين بالا رفت و افزايش بعدي هم پس از پيروزي ترامپ در انتخابات بود. با به هم پيوستن چنين موج هايي و حملات باج افزاري با مطالبه پول به بيت کوين و خريداراني از کشور هايي مانند ونزوئلا که به دنبال فرار از تورم بالا هستند، اهميت بيت کوين در بين عموم خيلي بيشتر از پيش مورد توجه قرار گرفته است. کريس برنيسک، موسس شرکت VC پيس هولدر و نويسنده مشترک کريپت است با عنوان «يک راهنماي جديد براي سرمايه گذار»، در اين باره مي گويد: «شما با مردماني مواجه هستيد که همان طور که در هنگام بحران به سمت طلا مي روند، در حال رفتن به سمت بيت کوين هستند.» مايک نووگراتز، ميليونري که قبلا مدير صندوق سرمايه گذاري بوده است و در حال حاضر 30 درصد ارزش خالص ثروت خود را در بيت کوين و ارز هاي رمزي ديگر سرمايه گذاري کرده، مي گويد: «مهمات زيادي وجود دارد که در حال تشديد اين جنبش اقتصادي هستند.» با هر ناکامي در موسسات مالي، اين نظريه قوت بيشتري مي گيرد. بعد از سقوط هاي ناگهاني مانند رسوايي حساب هاي جعلي ولز فارگو، سرمايه گذاران از خود مي پرسند: «مثلا قرار بود به آن بانک هاي لعنتي اعتماد کنيم؟» به آن ها اعتماد داشته باشيد يا خير، مديران بانک ها و سرمايه هم در حال کوچ دسته جمعي به سمت بيت کوين هستند. تايلر وينکلووس، مديرعامل و يکي از بنيان گذاران شرکت جمني است که در تبادل ارز رمزي با موسسات سنتي مانند CBOE (بورس تبادل شيکاگو) براي قراردادهاي معاملات آتي در ماه دسامبر همکاري مي کند و راهي براي مشارکت موسسات بزرگ ارائه داده است. او در اين باره مي گويد: «وال استريت به تازگي در حال وارد شدن در اين بازار است و اين يک فرصت اوليه براي کسب سود است.» افراد شکّاک الگوي جديدي را مي بينند که ترکيبي است از سرخوشي و جنون ثروتمند شدن سريع که پايان تلخي خواهد داشت. رابرت شيلر، برنده جايزه نوبل اقتصاد که روي چنين موضوعي کتاب نوشته است، در اين باره هشدار مي دهد: «دوباره همه چيز مثل تب کسب سود در زمان پيدايش اينترنت شده است يا مانند حباب مسکن.»
شيلر که سقوط موارد قبلي را پيش بيني کرده بود، به مجله فورچون مي گويد: «هنوز هياهوي افراد اميدوار ادامه دارد و نظرات اقتصاددانان و صحبت از رخ دادن هر گونه فاجعه باعث عصبانيت مي شود.» او در حال کار روي ويرايش چهارم کتاب خود با عنوان «خوشي غيرمنطقي» است که در آن به موضوع شور و هيجان ايجاد شده توسط ارز رمزي مي پردازد. همچنان که سرمايه گذاران در خيابان اصلي وال استريت جمع مي شوند، اين سوال پيش مي آيد که آيا اوج گرفتن بيت کوين چيزي بيشتر از يک شور زودگذر خواهد بود؟

چرا بيت کوين در حال اوج گيري است؟
در آگوست 2010، تقريبا دو سال پس از مطرح شدن ايده بيت کوين در يک مقاله تاريخي، ساتوشي ناکاماتو که يک نام مستعار براي سازنده يا شايد سازندگان غيرقابل شناسايي اين طرح است، يک آزمايش ذهني مطرح شد. اين سازنده در يک انجمن آنلاين بيت کوين اين چنين توضيح داد: «تصور کنيد يک فلز مبنا به نايابي طلا وجود دارد.» «اين فلز فرضي براي کاربرد عملي يا زينتي مفيد نخواهد بود، اما يک ويژگي جادويي دارد: مي توان آن را در طول يک کانال ارتباطي انتقال داد.» ناکاماتو سعي داشت تا يک مدل مشابه فيزيکي را براي بيت کوين توضيح دهد و نکته بحث اين بود تا به تضاد بنيادي پول بپردازد که پول چگونه به عنوان واسطه اي براي تبادل داراي ارزش مي شود، زماني که ارزش آن تنها به خاطر نقش واسطه بودنش است ايجاد مي شود؛ پاسخ آن آسان است: «پول يک ايده غيرعيني است.» شايد تامين محدود و قابليت حمل آني براي توجيه يک ارزش بازاري براي ايده جادويي ناکاماتو کافي باشد. شايد دلالان بورس «با پيش بيني پتانسيل مفيد آن براي تبادل»، روي جنس پيشنهادي او شرط بندي کنند. او همچنين اضافه مي کند که با در نظر گرفتن چنين خاصيتي، بدون شک مقداري از آن را مي خواهند بخرند.
 همچنين سرمايه گذاران هم مقداري از آن را خواهند خريد. اين در حالي است که کارايي بيت کوين در ابتدا به طور گسترده اي تنها در حد يک نظريه بود. از سويي بعضي از طرفداران بيت کوين روياي اول شدن آن را به عنوان ارز اول جهاني در سر مي پرورانند تا جايگزين بانک هاي مرکزي و ويزا کارد و مستر کارد شود. در بهترين حالت بيت هاي ديجيتاله آن معادلي برابر با «طلاي ديجيتال» خواهد بود. مت هوآنگ، يکي از شرکا در شرکت VC فرم سکوييا، در اين باره مي گويد: «اين ارز ها جاي خوبي براي خواباندن پول هستند، چيزي که اقتصاددانان آن را «جايي براي ذخيره ارز» مي نامند، اما با اين وجود براي پرداخت غيرعملي هستند.» «داستان محبوب در مورد استفاده از بيت کوين براي خريد قهوه يا پيتزا در حال حاضر چيزي جز يک روياي شيرين نيست.» فرد ارسم، رئيس سابق کوين بيس، خاطرنشان مي کند که چگونه «اين پول جادويي اينترنتي» در عمل چيزي غيرعادي است. «چيزي که به آن ارزش مي دهد ارزشي است که از سوي مردم به آن داده مي شود که البته درک اين موضوع عجيب است.» «بيت کوين چيز عجيبي است اما آن قدر هم بي سابقه نيست، مانند پول که اقتصاد ما براساس آن ساخته شده است و طلا و نقره که قبل از آن وجود داشتند، بيت کوين باارزش است، زيرا ما به طور جمعي تصميم گرفتيم که باارزش باشد.» هوآنگ در اين خصوص اضافه مي کند: «و اگر مردم موافقت کنند، چنين حبابي مي تواند به حيات خود ادامه دهد.» براي توجيه بالا رفتن بيت کوين بورس بازاني مانند دوقلو هاي وينکلووس به قانون متکاف اشاره مي کنند که بر طبق آن ارزش يک شبکه به صورت تصاعدي با اضافه شدن مشارکت کننده بيشتر، افزايش مي يابد.
تايلر به همراه برادر خود کامرون، بعد از شکايت از مدير فيس بوک مارک زاکربرگ، همکلاسي آن ها در هاروارد که ظاهرا نقشه اقتصادي آن ها را دزديده بود، در کانون توجه قرار گرفتند. در حال حاضر آن ها در بيت کوين يک شغل دوم پرسود پيدا کرده  اند. بعد از اين که چند سال پيش بخشي از 65 ميليون دلار خود را که مبلغ مصالحه حقوقي با فيس بوک بود، دريافت کردند، آن را در ارز رمزي سرمايه گذاري کردند؛ گفته مي شود که دوقلوها اخيرا ميلياردر شده اند. تايلر مي گويد: «پول در بسياري از جهات، نهايتا يک شبکه اجتماعي است.» «يک واسطه ارزشي است که همه ما را به هم پيوند مي دهد.»

برند بيت کوين
بيت کوين همچنين از شهرت نماد تجاري خود که به وسيله مبتکرين آن به اشتراک گذاشته شده بهره مي جويد که خيلي زود جاي خود را باز کرد و خيلي سريع مانند گوگل در جست و جو، فيس بوک در شبکه اجتماعي و آمازون در تجارت الکترونيک سلطه خود را تثبيت کرده است. اقتصاددان دانشگاه يل مي گويد: «بيت کوين از هر ارز الکترونيک ديگري همه گيرتر است، زيرا اولين در نوع خود بوده.» درست مانند هاروارد که معتبرترين دانشگاه محسوب مي شود، زيرا اولين در نوع خود در امريکا بوده است. بيت کوين به طور بي نظيري نرخ پرداختي را طراحي کرد که به «استخراج گران» براي حمايت از شبکه با رايانه هايشان پاداش مي داد، امري که به افزايش ارزش آن کمک مي  کرد. قيمت کالاهايي مانند ذرت، روغن يا طلا اغلب زماني که توليدکننده گان براي رفع نياز تقاضا، توليد را افزايش مي دهند، سقوط مي کند که باعث اشباع غيرعمدي بازار مي شود.
در مقايسه با آن، تامين بيت کوين براي هميشه با کد رايانه اي با نرخ کل 21 ميليون سکه (که 80 درصد آن توليد شده است)، ثابت خواهد ماند و هيچ چيز قيمت را مانند کمبود بالا نمي برد. در نظر برخي از حاميان آن، اين مزايا تقريبا نکات مثبت آن را بي شمار مي سازد. شرکت پيشگام در عرصه امنيت اينترنت، مک آفي، اخيرا يک ميليون دلار قيمت هدف تا سال 2020 براي بيت کوين تعيين کرده است (بعد از بازبيني قيمت پايه براي افزايش 500هزار دلار تعيين شد). به عقيده برخي ديگر، ارزش بازار مي تواند با طلا برابري کند که با نرخ 7/9 تريليون دلار، تقريبا 460هزار دلار براي هر سکه مي تواند به ثبت برسد. اما با اين وجود، هنوز بزرگ ترين حاميان بيت کوين اين احتمال را تاييد مي کنند که ارزش ارز رمزي مي تواند سقوط کند، به خصوص اگر تنظيم کنند گان در چين و امريکا تصميم بگيرند تا به طور قطعي آن را غيرقانوني اعلام کنند يا اگر يک بلاکچين بهتر و کاراتر جاي آن را بگيرد.

مخاطرات بيت کوين
اين اولين باري نيست که يک شور و هيجان آني خيلي زود از بين مي رود. رابرت هاکت، استاد حقوق در کورنل، کسي که بعد از بحران اقتصادي با پيشنهاد استفاده شهرها از «قدرت مالکيت مطلق» براي خريد حق قانوني رهن هاي سودآور به بدنامي رسيد، مي گويد: «به نظر من اين ها، باکلاس بازي هاي حوزه آي تي يا تب بالا براي خريد در قرن 21 است.» هاکت تجلي چنين فاجعه اي را در جنون بيت کوين مي بيند.
بعد از اين که يک تنظيم کننده اوراق بهادار هشدار داد که مردم در حال گرفتن وام رهني براي قمار در بيت کوين هستند، با طعنه گفت: «انگار همه چيز دست به دست هم داده که تا جاي ممکن سرمان را کلاه بگذارند.» هاکت معتقد است فناوري بلاک چين همه چيز را تغيير مي دهد. اما نمي تواند شيفتگي مردم براي بيت کوين را درک کند، به خصوص زماني که در آن نقايص زيادي وجود دارد. به عنوان ارز اصلي رمزي، بيت کوين داراي نقايصي است که در هر نسل اول از هر فناوري مي توان آن را يافت. تبادلات هيچ حريم خصوصي ندارد و کارمزد ها حتي براي انتقال هاي کوچک تا 20 دلار هم مي رسند. هکرها به صورت افسار گسيخته به آن حمله مي کنند و کل شبکه مي تواند در حال حاضر در بهترين شرايط خود تنها هفت مبادله را در هر ثانيه انجام دهد که در مقايسه با هزاران معامله براي ويزا کارد و مستر کارد در يک زمان، بسيار ناچيز است. او همچنين ادامه مي دهد: «مثل شرط بندي بر سر کار آمدن فناوري هاي جديد ويديوئي در دهه 80 مي ماند با اين تفاوت که تنها روي فناوري بتامکس شرط بندي کرده ايد. جيم ريچاردز، استراتژيست ارشد در مراگليم که يک شرکت تحليل مالي است، سرنوشت يکساني را براي بيت کوين مي بيند. او در اين مورد مي گويد: «به شدت در مورد آينده بلاک چين ها سرسخت هستم، اما سرنوشت بيت کوين را مانند انسان هاي نئاندرتال مي بينم که تکامل به سرنوشتشان پايان داد.»

يک گونه در معرض خطر
اسپنسر بوگارت، رئيس پژوهش در کپيتال بلاک چين، يک شرکت سرمايه گذاري کسب و کار هاي نوپا که در زمينه ارز رمزي و فناوري هاي مرتبط فعاليت مي کند، مي گويد: «زماني که دانشمندان بريتانيايي براي اولين بار در قرن 18 با پيلاتيپوس روبه رو شدند، تصور کردند که آن چيزي جز فريب نيست. جانوري که جايي در طبقه بندي رايج آن ها نداشت. ظاهري شبيه موش کور داشت، منقاري شبيه اردک، دمي مثل سگ آبي و پاهايي همانند سمور دريايي. گذشته از اين، جانوري سمي و تخم گذار بود. اما بعد از بررسي بسيار دقيق گفتند که واقعي است.» بوگارت از يک قياس محبوب استفاده مي کند: «درست مانند پيلاتيپوس که نمي تواند يک خزنده، يک سگ آبي، يک اردک يا يک سمور آبي خوب باشد، اما در پيلاتيپوس بودن عالي است، بيت کوين نمي تواند يک ارز، يک کالا، يک شرکت خوب فناوري باشد، اما در بيت کوين بودن عالي است.» بيت کوين در حال خلق طبقه و نوع دارايي خود است. زماني که افراد شکاک بيت کوين را بي فايده مي خوانند، بورس بازاني مانند بوگارت جواب آن ها را مي دهند. برخلاف طلا، بيت کوين ايستا نيست.
کد نرم افزاري هميشه در حال توسعه است. ويژگي هاي آن را مي توان تغيير داد، بهبود بخشيد و آن ها را به تسلسل هاي جديدي جدا کرد؛ قابليتي که مي تواند محدوديت ارزش را با راه هاي باورنکردني از ميان بردارد. بسياري از طرفداران بيت کوين، براي مثال، اميد هاي زيادي براي «شبکه آذرخش» دارند که يک ارتقا براي تسهيل پرداخت هاي سريع است. اگر بيت کوين در سير تکامل خود از ابزار هاي مفيد و قانع کننده  تري بهره جويد، براي مثال اگر پرداخت هاي بين مرزي را ارزان و سريع کند يا قرارداد هاي «هوشمند» که روابط تجاري را کدگذاري مي کند و به طور خودکار وجوه را پرداخت مي کند، عملي کند، صاحبان ارز محدود مي توانند کاربران بالقوه و شايد شرکت هاي پرسرمايه را پيدا کنند و مصرانه از آن ها بخواهند تا از آن ها خريد کنند.
براي بسياري اين دلايل کافي است تا يک بازي طولاني سرمايه گذاري را آغاز کنند. بيشتر سرمايه گذاران قديمي ظاهرا مشغول چنين کاري هستند. افرادي که براي حداقل سه سال صاحب بيت کوين هستند يا هادلرها (HODLers) عنواني که از يک اشتباه تايپي در يک انجمن آنلاين گرفته شده، در حال حاضر هم به طور عمده صاحبان بيت کوين هستند.
با اين حال بيت کوين هاي آن ها تنها 4 درصد از بيت کوين هاي گردش شده در سال 2017 در تبادلات ارز رمزي بوده است، آماري که بر طبق پژوهش مجله فورچون با کمک شرکت چين آناليز که يک شرکت تحليل داده هاي ديجيتال و ضد کلاه برداري است، منتشر شده است. از آن جا که حرکت به سمت بازار مبادلات، جايگزين نامتعارفي به منظور فروش محسوب مي شود، اين نتيجه گرفته مي شود که اکثريت زيادي سعي در حفظ سود هاي خود دارند.
البته دلايل زيادي براي انتخاب رويکرد انتظار و ديدن در قبال بيت کوين وجود دارد؛ از اين حقيقت که شايد فردا ارزشش دوبرابر شود گرفته تا اين واقعيت که در حال حاضر راه هاي مطمئن اندکي براي خرج يا استفاده واقعي آن وجود دارد. غول مديريت ثروت، شرکت فيدلتي، براي مثال به کارمندان خود اجازه مي دهد ناهار خود را در کافه ترياي شرکت با بيت کوين بخرند، اما اين برنامه تاکنون ناموفق بوده است. بعد از همه اين ها، پرداخت پنج دلار براي يک ساندويچ در امروز معادل پرداخت 100 دلار براي کريسمس سال بعد خواهد بود؛ چيزي که هيچ کس از آن مطمئن نيست.
يک مشکل ديگر هم وجود دارد: اگر ارز رمزي براي خرج کردن ثبات لازم را نداشته باشد، نمي تواند تبديل به يک ارز کارا شود. از سوي ديگر، اگر روزي به ثبات برسد و به صورت گسترده مورد استفاده قرار گيرد، قيمت در حال اوج آن ثابت خواهد ماند و به يک «سرمايه گذاري کسل کننده» تبديل خواهد شد؛ چيزي که مارتين گارسيا را نگران مي کند. خواه نتيجه کار اين باشد که بيت کوين به عنوان يک ارز عملي شود يا خير، در هر صورت مي توان پول هاي سرمايه گذاري شده را از بيت کوين خارج کرد و در نتيجه يک رکود شديد را تسريع کرد.
در همين حال اگر قرار باشد هادلرها آن قدر صبر کنند تا بيت کوين تبديل به ارزي همه گير و عملي شود، سوال اين جاست که دقيقا چقدر بايد منتظر بمانند؟ نووگراتز که يک سرمايه گذار است مي گويد: «اگر سه سال تبديل به 10 سال شد، بازار سقوط خواهد کرد.» و در هريک از اين سناريو ها ماهيت غيرتمرکز بيت کوين به اين معناست که اهرم هاي محدودي در صورت وجود خواهند بود که تنظيم کنندگان (يا هرکس ديگري) قادر خواهند بود سقوط آن را کنترل يا محدود کنند. اما با اين وجود، بازيکنان اصلي تصميم گرفته اند که بيت کوين ارزش ريسک کردن را دارد. حباب ها معمولا بعد از اين که «سرمايه افراد تازه کار» به دنبال «سرمايه افراد خبره» مي رود، اتفاق مي افتد، اما تا حالا اين افراد بيشتر سرمايه گذاران کوچک بوده اند که پديده بيت کوين را ايجاد کرده اند. در حالي که افراد مي توانند بخشي از بيت کوين را به صورت ارزش خرد به مقدار يک دلار در مبادلات ارز رمزي بخرند، موسسات سرمايه گذاري به طور عمده از اين حوزه به خاطر شروط امانتي و التزام آور براي حفظ دارايي منع شده اند. اما حالا چنين چيزي در حال تغيير است. شرکت  هايي مانند کوين بيس و بيت گو در حال ارائه محصولاتي براي راضي کردن سرمايه گذاران بزرگ هستند، تا جايي که مديران خوش نام و معتبر صندوق سرمايه گذاري تاميني و مديران ثروت ابراز آمادگي کرده اند. گفته مي شود که گلدمن سکس در حال بررسي راه اندازي يک سرويس تبادل بيت کوين است (تنها سرمايه گذاري اين بانک در حوزه ارز رمزي تا به امروز متعلق به يک شرکت نوپا با نام سرکل است که در حال حاضر سرويس تبادل در آن فعال است). طبق نظر فعالان حوزه بورس، سرازيري پول سرمايه گذاران حرفه اي مي تواند تمامي ثروت سرمايه گذاري شده در بيت کوين را تحت تاثير قرار دهد که به طور تئوري بيشتر از دوبرابر ارزش بازار در يک زمان است.
يک دليل ديگر هم وجود دارد تا باور کنيم بيت کوين مي تواند خيلي بيشتر از اين که گراني ارزش آن را به چيز ثابتي تبديل کند، بالاتر رود. از نظر تاريخي، بعضي از حباب هاي کاذب تا حدي محدود شده اند: حباب گراني گل لاله در هلند در قرن 17 در خارج از اين کشور آسيب کمي بر جا گذاشت؛ همچنان که حباب همه گيري اينترنت در سيليکون ولي ترکيد، اما با اين وجود بازارهاي بورس بين المللي خيلي زود ثبات خود را بازيافتند. در هر حال امروزه هر کسي در دنيا مي تواند بيت کوين بخرد، به خصوص مردمي که حساب بانکي ندارند مانند شهروندان افغان يا زيمبابوه که هيچ وقت فرصت دسترسي به بازارهاي سرمايه را نداشته اند. همه اين افراد با کمک بيت کوين مي توانند از اين خدمات استفاده کنند. نووگراتز در اين مورد اضافه مي کند: «حقيقت اين است که اين اولين جنون جهاني و خطرناک ترين حباب اقتصادي عصر ماست.»

اتفاق بعدي چيست؟
به گفته او به اين دليل و دلايل بيشتر، «اصلا تعجب برانگيز نيست اگر حباب چنين ارزي به 10 تريليون دلار برسد که 20 برابر ارزش امروز آن است.» با يک مقايسه، او اين موضوع را يادآوري مي کند که قبل از ترکيدن حباب اينترنت، بورس نزدک بدون احتساب تورم، ارزش بازاري بيش از شش تريليون دلار را ثبت کرده بود. البته نزدک شامل سهام شرکت هايي مانند مايکروسافت، اينتل و شرکت هاي بسيار ديگري است که قدرت اقتصادي خود را قبل و بعد از رکود تثبيت کرده بودند. در حال حاضر بيت کوين به پيلاتيپوس مي ماند و ارزش آن هنوز تثبيت نشده است. حتي مديرعامل کوين بيس که يکي از ذي نفعان اين تب اقتصادي است، نگراني خود را در اين باره ابراز کرده است. برايان آرمسترانگ بعد از ديدار اخير خود با تمامي کارکنان کليدي، به مجله فورچون مي گويد: «احتمالا در يک حباب هستيم.»

رقباي بيت کوين
با کل ارزش گذاري بازار تمامي ارزهاي رمزي در حدود چيزي بالاي 500 ميليارد دلار و فرصت هاي محدود براي به کارگيري اين سکه هاي ديجيتالي در واقعيت، آرمسترانگ نگراني خود را اين طور ابراز مي کند: «هنوز در واقعيت به ارزش نيم تريليون دلار نرسيده ايم.» اما با اين وجود و بر طبق تجربه او، هر زمان قيمت بيت کوين دچار تلاطم مي شود، ارزش گذاري در يک سطح بالاتر به ثبات مي رسد؛ حتي بعد از سقوط ارزش بازار. هرچه قيمت بيت کوين جلوتر از ظرفيت آن پيش مي رود، به گفته دلالان سهام، احتمال اين که فناوري آن بتواند يک شور و هيجان کاذب ديگر ايجاد کند، بيشتر است. دميروس از گروه ارزهاي ديجيتال مي گويد: «گمانه زني هاي مالي که در جريان است... بسيار مهم است تا زيرساخت آن را هم توسعه دهيم.» افراد پرشور به برنامه نويسان و تجار انگيزه مي دهند تا وقت و تلاش خود را به پروژه هاي مربوط به بيت کوين اختصاص دهند. طرفداران سرسخت بيت کوين در حال تزريق سرمايه هاي تازه کشف شده به اقتصاد ارزهاي رمزي هستند که در حال ايجاد يک تجارت بر اساس بلاک چين هاست؛ چيزي مانند جمني شرکت دوقلوهاي وينکلووس يا ايجاد صندوق هاي تامين سرمايه با محوريت ارز رمزي. اين نکته را نبايد فراموش کرد که براي ساخت پول بايد پول خرج کرد. از اين رو، هرچه ثروت بيشتري به بيت کوين تزريق مي شود، توسعه دهندگان آن رويکرد محافظه کارانه تري براي به روزرساني آن اتخاذ مي کنند. اين مسئله مي تواند باعث ايجاد فرصتي براي ديگر ارز هاي رمزي شود تا از رقيب خوب بيت کوين پيشي گيرند. اولاف کارلسون، بنيان گذار صندوق تامين سرمايه گذاري ارز رمزي، پالي چين کپيتال، مي گويد: «به عقيده من سهم بازار بيت کوين يک روند طولاني رو به پايين است، زيرا فناوري هاي متنوع و زياد ديگري هم ساخته شده است.» او اضافه مي کند: «به عنوان يک قاعده کلي، هيچ وقت با ارزهاي رمزي مخالف نبوده ام.» براي جري بريتو از کوين سنتر، آينده بيت کوين تنها درباره توانايي آن براي برگشت سرمايه نامحدود نيست، بلکه قولي است که او به دختر خود براي زندگي در جهاني بهتر داده است. او در اين باره مي گويد: «آرزوي من جهاني است که در آن مي توانيد پول خود را امن نگه داريد... جايي که مي توانيد با هر کسي در هر جاي دنيا معامله کنيد.» تب بيت کوين به عقيده او تنها در مورد پول نيست، بلکه در مورد فناوري هم هست. شايد اين دليلي باشد که بريتو بر آن اصرار مي کند که چرا هيچ اهميت مالي در انتخاب اسمي که او و همسرش در نهايت براي فرزندشان انتخاب کردند، وجود ندارد. آن ها در نهايت نام پني را براي او انتخاب کردند که کوتاه شده پنه لوپه است.
تامين سرمايه گذاري کلان و بيت کوين: کار پيچيده اي است.
موانع تنظيم و مسائل اجباري قابل پذيرش، بسياري از موسسات بزرگ مالي را از وارد شدن در رشد بيت کوين بازداشته است. بعضي از رهبران با آن مشکلي ندارند، اما بعضي ديگر بي صبرانه منتظر استفاده از چنين فرصتي هستند.

جيمي ديمنو، مديرعامل جي پي مورگان چيس:
«اگر دلالي داشته باشيم که بيت کوين خريد و فروش مي کند، بي درنگ او را اخراج مي کنم.... آن از حباب گل لاله هم بدتر است. پايان خوشي ندارد، آخرش کشته مي دهد... يک کلاه برداري بيشتر نيست.» 12 سپتامبر 2017، کنفرانس جهاني خدمات مالي بارکليز

ابيگل جانسون، مديرعامل Fidelity inv:
«من يکي از معدود افراد يک شرکت بزرگ خدمات مالي هستم که اميد خود را براي ارز هاي ديجيتال از دست نداده است. يک برنامه کوچک استخراج بيت کوين و ايسيريوم راه اندازي کرده ايم که در حال حاضر پول سازي زيادي کرده است.» 23 مي  2017، در کنفرانس عمومي

لويد بلنکفين، مديرعامل گلدمن سکس:
«هنوز در مورد #Bitcoin فکر مي کنم. بدون هيچ نتيجه اي، نه قبول کردني است و نه ردکردني. بايد بدانيد که وقتي پول کاغذي جايگزين طلا شد هم مردم مردد بودند.» 3 اکتبر 2017، از طريق توييتر

آرتور لويت، نماينده رسمي سابق SEC:
«مطمئن نيستم بخواهم در خود بيت کوين سرمايه گذاري کنم... اما بيت کوين آمده است، به خصوص به دليل وجود نابرابري بين کشورهايي که در آن ها نظام پولي قوي است و کشور هايي که در آن ها تقريبا هيچ نظام پولي وجود ندارد.» 14 سپتامبر 2017، واشنگتن پست

بيت کوين و فناوري هاي بزرگ: يک رابطه عاشقانه
مديران و سرمايه گذاران در حوزه فناوري با انواع مختلفي از سرمايه گذاري هاي چند ميليون دلاري که قبلا پولي در آن ها وجود نداشت، آشنا هستند. بنابراين تعجب برانگيز نيست که سرسختانه (گاهي با گستاخي تمام) به پتانسيل بيت کوين تکيه کرده اند.

پيتر تيل، سرمايه گذار خصوصي:
«شايد مردم بيشتر به اين دليل بيت کوين را دست کم مي گيرند که فکر مي کنند آن نوعي ذخيره پولي است، مثل طلا که يک جور منبع ارزشي به حساب مي آيد که براي پرداخت در واقع نيازي به استفاده از آن نداريد.» 26 اکتبر 2017، موسسه سرمايه گذاري آينده، عربستان سعودي

الون ماسک، مديرعامل تسلا:
«چند سال پيش يک دوست بخشي از يک بيت کوين را برايم فرستاد، اما نمي دانم الان کجاست.» 28 نوامبر 2017، توييتر

جان مک آفي، کارآفرين امنيت اينترنتي:
«رشد بيت کوين سريع تر از هر مدل فرضي ديگري سرعت گرفته است. حالا پيش بيني مي کنم که ارزش بيت کوين تا پايان سال 2020 به يک ميليون دلار برسد. اگر اين اتفاق نيفتد اسم خود را عوض مي کنم.» 29 نوامبر 2017، توييتر

نوال راوي کانت، موسس AngelList و موسس مشترک Meta Stable Capital (يک صندوق تامين سرمايه گذاري ارز رمزي):
«بيت کوين ابزاري براي آزادسازي انسان از صاحبان قدرت و زورگويان است، طرحي براي رسيدن سريع به ثروت.» 22 ژوئن 2017، توييتر

چهار سوال داغ در مورد بيت کوين حتي سرمايه گذاراني که ريسک خريد بيت کوين را نمي کنند، دائم اين سوال را از خود مي پرسند که افزايش ارزش بيت کوين تا چه مدت طول مي کشد؟ پاسخ به اين سوالات مي تواند پايان روزهاي خوش بيت کوين را مشخص کند.
يک؛ آيا وال استريت هم عاشق بيت کوين مي شود؟
فقدان يک نقشه راه مشخص و منظم مانع سرمايه گذاري موسسات بزرگ مالي و مديران سرمايه در ارزهاي رمزي شده است. اما محصولات جديد در حال برداشتن اين موانع هستند و سوداگران بورس معتقدند که در صورت پيوستن وال استريت به اين جريان، ارزش بيت کوين چند برابر خواهد شد.
دو؛ آيا بيت کوين از سقوط بعدي خود نجات پيدا خواهد کرد؟
سقوط 20 درصدي يا بيشتر براي بيت کوين مسئله اي عادي به شمار مي رود و بعضي در مقايسه با ديگران، متحمل ضرر بيشتري شده اند. بعد از اين که سايت اصلي تبادل بيت کوين، Mt.Gox به خاطر يک هک گسترده در سال 2014 بسته شد، نگراني سرمايه گذاران در مورد امنيت، قيمت ها را براي دو سال در حالت نزولي نگه داشت. يک بحران بزرگ مشابه مي تواند سرمايه گذاران معمولي را فراري دهد.
سه؛ آيا چين مانع چنين پيشرفت بزرگي مي شود؟
تنظيم کنند گان چيني قبلا مانع فعاليت بيت کوين شده اند. از اين رو، نگراني هايي در مورد سفته بازي و تباني مي تواند دوباره آن ها را به سمت چنين کاري سوق دهد و منجر به حاشيه رفتن دارايي هاي سوداگران مشتاق شود.
چهار؛ آيا يک ارز ديگر جاي بيت کوين را خواهد گرفت؟
بيت کوين قديمي ترين و باارزش ترين ارز رمزي است، اما چند رقيب ضعيف و کوچک ديگر مانند ايسيريوم و بيت کوين کش مي توانند باعث فريب سرمايه گذاران شوند.

گوشه هايي از اتفاقات مهم شور و هيجان بيت کوين در پنج سال اخير تاريخچه آن؛ از سقوط ها تا تلاطم هاي ناگهاني.
 
اول اکتبر 2013
اف بي آي سيلک رود را تعطيل مي کند که بازار سياه اصلي خريد و فروش بيت کوين است و صاحب آن راس آلبريچ بازداشت مي شود.

18 نوامبر 2013
بيت کوين مقبوليت کلي و حمايتي تنظيم کنندگان و قانون گذاران را در استماع کميته سناي امريکا به دست مي آورد.

20 نوامبر تا 5 دسامبر 2013
رئيس بانک مرکزي چين مي گويد: مردم آزاد هستند تا به تجارت بيت کوين بپردازند. اما در ظرف چند هفته، بانک مرکزي موسسات مالي را از خريد و فروش، ضمانت يا حمايت آن منع مي کند.

7 تا 24 فوريه 2014
يک هک گسترده منجر به بستن بازار بزرگ مبادله بيت کوين Mt. Gox مي شود و ارزش بيت کوين بيش از 20 درصد سقوط مي کند.

26 مارس 2014
اداره کل ماليات درون مرزي مقرراتي را وضع مي کند که طبق آن بيت کوين بايد به جاي يک ارز، به عنوان يک دارايي، مشمول ماليات شود که مانعي بالقوه براي گسترش بيشتر آن به شمار مي رود.

27 ژوئن 2014
اداره فدرال و عدالت امريکا، 30هزار بيت کوين ضبط شده از سيلک رود را به مزايده مي گذارد. سرمايه دار شخصي، تيم دريپر، همه آن را يک جا مي خرد.
18 جولاي 2014
شرکت سازنده کامپيوتر، دل، تا به امروز بزرگ ترين شرکتي مي شود که پرداخت با بيت کوين را مي پذيرد. در 11 دسامبر، مايکروسافت به آن ملحق مي شود.

19 دسامبر 2014
چارلي شريم، اولين مجرم بيت کويني، بعد از اقرار به مقصر بودن براي پول شويي مرتبط با سيلک رود، به دو سال حبس متهم مي شود.

4 ژانويه 2015
سارقين چيزي در حدود 2/5 ميليون بيت کوين را از سايت مبادله Bitstamp دزديدند. در پي آن، ارز بيت کوين 200 دلار سقوط مي کند.

26 ژانويه 2015
کوين بيس سرويس مبادله براي بيت کوين و ديگر ارز هاي رمزي راه اندازي مي کند که براساس زيرساخت هاي سنتي مبادلاتي طراحي شده است.

3 ژوئن 2015
تنظيم کنند گان ايالت نيويورک «مجوز بيت کوين» را صادر مي کنند که جزو اولين مجموعه از مقررات قابل اجرا در امريکا براي تجارت ارز رمزي محسوب مي شود.

18 سپتامبر 2015
کميسيون معاملات آتي کالا در امريکا قانوني را وضع مي کند که طبق آن بيت کوين بايد به عنوان يک کالا در نظر گرفته شود تا يک سهم قابل تجارت.

8 اکتبر 2015
کامرون و تايلر وينکلووس سايت تبادل جمني را براي کمک به موسسات بزرگ براي تبادل بيت کوين راه اندازي مي کنند.

4 آوريل 2016
نرم افزار OpenBazaar براي اولين بار با قابليت معامله شخص به شخص طراحي مي شود تا پذيرش بيت کوين را براي تجار آسان سازد.

23 ژوئن 2016
راي دهند گان رفراندوم در بريتانيا به طور غيرمنتظره اي راي به خروج از اتحاديه اروپا مي دهند و در پي آن قيمت بيت کوين در نه روز پس از آن با 23 درصد افزايش روبه رو مي شود.

3 اوت 2016
ارزش بيت کوين بعد از سرقت 72 ميليون دلار ارزش آن از دفتر بورس Bitfinex در هنگ کنگ، 20 درصد سقوط مي کند.
نوامبر 2016
ادراه ماليات امريکا بعد از مشکوک شدن به سود هاي سرمايه اي بدون پرداخت ماليات، خواستار دسترسي به اسناد مبادلات افرادي که از کوين بيس بيت کوين خريده اند، مي شود (و يک سال بعد موفق مي شود).

8 نوامبر 2016
دونالد ترامپ به عنوان رئيس جمهور امريکا برگزيده مي شود.

3 ژانويه 2017
بعد از سال 2014، بيت کوين رکورد هزار دلار را مي شکند.

اول آوريل 2017
ژاپن بيت کوين را به عنوان يک روش پرداخت قانوني مي پذيرد.

دسامبر 2017
قيمت بيت کوين در بعضي از بازارهاي تبادل به حدود 20هزار دلار مي رسد.

28 نوامبر 2017
ارزش رسمي بيت کوين به 10هزار دلار مي رسد. مديرعامل کوين بيس، برايان آرمسترانگ، در پستي در وبلاگ خود با عنوان «لطفا با ملاحظه سرمايه گذاري کنيد»، به مردم در مورد شادي کاذب هشدار مي دهد.

مي 2017
در حملات باج افزار Wannacry، هکر ها داده هاي بر پايه ويندوز قرباني هاي خود را کدگذاري و ضبط مي کنند و براي دادن کليد بازگشايي، از آن ها به بيت کوين طلب پول مي کنند.

12 جولاي 2017
شخصي که بنري با عنوان «بيت کوين بخريد» در دست دارد، در کادر پشت جلسه شهادت رئيس فدرال ريزرو، جنت يلن، ظاهر مي شود.

اول اوت 2014
«فورک» و «اسپيلت» (تقسيم و شاخه  ندي بيت کوين)، بيت کوين منجر به ايجاد محصول جديد بيت کوين کش (BCH) مي شود.

27 اکتبر 2017
بورس اصلي تبديل، کوين بيس، در چند حساب از صرافي چارلز شوآب، با 12 ميليون دلار پيشي مي گيرد.
منبع: مجله فورچون

مجله دانش بنیان